E-Shram Card Yojana List : केंद्र सरकारने असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना सामाजिक आणि आर्थिक सुरक्षा देण्यासाठी ‘ई-श्रम कार्ड योजना’ (E-Shram Card Yojana) सुरू केली आहे. ही योजना कामगारांचे भविष्य सुरक्षित करण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेअंतर्गत, पात्र कामगारांना वयाच्या ६० वर्षानंतर दरमहा ₹३,००० पेन्शन (वार्षिक ₹३६,०००) दिली जाते. यामुळे असंघटित कामगारांना त्यांच्या उतारवयात मोठा आर्थिक आधार मिळतो.
ई-श्रम कार्ड योजनेचे प्रमुख फायदे
ई-श्रम कार्ड काढल्यास कामगारांना केवळ पेन्शनचाच नाही, तर इतर अनेक महत्त्वपूर्ण लाभ मिळतात:
- पेन्शनचा लाभ: वयाच्या ६० वर्षानंतर दरमहा ₹३,००० पेन्शन मिळते, जी थेट कामगाराच्या बँक खात्यात जमा होते.
- विमा संरक्षण: अपघाती मृत्यू किंवा कायमस्वरूपी अपंगत्व आल्यास ₹२ लाख आणि आंशिक अपंगत्व आल्यास ₹१ लाख विमा लाभ मिळतो.
- इतर सरकारी योजनांचा लाभ: ई-श्रम कार्डधारक इतर अनेक सरकारी योजनांचा थेट लाभ घेण्यासाठी पात्र ठरतात.
- देशव्यापी वैधता: हे कार्ड संपूर्ण भारतात वैध आहे, त्यामुळे कामगार देशात कुठेही या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
योजनेसाठी आवश्यक पात्रता निकष
ही योजना मुख्यतः बांधकाम कामगार, स्थलांतरित मजूर, फेरीवाले, घरकाम करणारे, शेतमजूर आणि रोजंदारीवर काम करणाऱ्या मजुरांसाठी आहे. अर्ज करण्यासाठी खालील पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- वयोमर्यादा: अर्जदाराचे वय १६ ते ५९ वर्षांदरम्यान असावे.
- उत्पन्न मर्यादा: अर्जदाराचे मासिक उत्पन्न ₹१५,००० पेक्षा कमी असावे.
- करदाता नसणे: अर्जदार आयकर (Income Tax) भरत नसावा.
- पेन्शन योजनेत सहभाग नसणे: जे कामगार कोणत्याही सरकारी किंवा खाजगी नोकरीच्या पेन्शन किंवा भविष्य निर्वाह निधीसारख्या फायद्यांसाठी पात्र नाहीत, ते अर्ज करू शकतात.
आवश्यक कागदपत्रे: आधार कार्ड, आधार लिंक केलेला मोबाईल नंबर आणि बँक खात्याचा तपशील.
ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करण्याची सोपी प्रक्रिया
तुम्ही या योजनेसाठी ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने अर्ज करू शकता:
- ऑनलाइन अर्ज:
- https://eshram.gov.in/ या अधिकृत वेबसाइटवर जा.
- ‘ई-श्रमवर नोंदणी करा’ (Register on eSHRAM) या पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमचा आधारशी जोडलेला मोबाईल नंबर टाकून ओटीपी (OTP) मिळवा आणि तो प्रविष्ट करा.
- त्यानंतर, तुमचा आधार नंबर प्रविष्ट करा.
- सर्व आवश्यक माहिती (वैयक्तिक, पत्ता, शैक्षणिक, बँक तपशील) भरा.
- फॉर्म सबमिट करून ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करा.
- ऑफलाइन अर्ज: तुम्ही तुमच्या जवळच्या कोणत्याही सीएससी (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) केंद्रावर जाऊन आवश्यक कागदपत्रे ऑपरेटरला देऊन अर्ज करू शकता.
ही योजना असंघटित कामगारांना त्यांच्या उतारवयात आर्थिक सुरक्षा देण्याचे काम करते. तुम्ही जर पात्र असाल, तर लगेच नोंदणी करून या महत्त्वपूर्ण योजनेचा फायदा घ्या.